संस्कृत वाक्य अभ्यास
Sanskrit sentence study
रात्रौ कति जनाः दीपान् प्रज्जवालितवन्तः।
= रात में कितने लोगों ने दीप जलाए।
How many people lit lamps in the night.
मम सर्वाणि मित्राणि ज्वालितवन्तः।
= मेरे सभी मित्रों ने प्रज्ज्वलित किये।
All my friends lit up.
कति दीपाः आसन् ?
= कितने दीप थे ?
How many lamps were there?
सुरेशस्य गृहे दीपावल्याम् एकादश दीपाः आसन्।
= सुरेश के घर दीपों की आवलि में ग्यारह दीप थे।
There were eleven lamps in Suresh's house lamp.
ममतायाः गृहे दीपावल्याम् एकापञ्चाशत् दीपाः आसन्।
= ममता के घर दीपों की आवलि में इक्यावन दीप थे।
Mamta's house was fifty-one lamps in the light of lamps.
कुत्र प्रज्जवालितवन्तः ।
= कहाँ प्रज्ज्वालित किये।
Where did they light up
गृहाङ्गणे प्रज्जवालितवन्तः।
= घर के आँगन में प्रज्ज्वलित किये।
Burned in the courtyard of the house.
शशांकस्य गृहे रंगावल्यां दीपा: प्रज्जवालिताः
= शशांक के घर में रंगोली पर दीप प्रज्ज्वलित किये थे।
Lamps were lit on the rangoli in Shashank's house.
क्षितिजः द्वारे द्वौ दीपौ स्थापितवान्।
= अनिकेत ने दरवाजे पर दो दीप रखे ।
Aniket placed two lamps at the door.
सुशीला तुलसीपादपस्य पार्श्वे एकं दीपं स्थापितवती।
= सुशीला ने तुलसी के पौधे के पास एक दीप रखा।
Sushila placed a lamp near the basil plant.
मम मित्रेषु कोsपि चाइनादीपं न क्रीतवान्।
= मेरे मित्रों में से किसी ने भी चाइना का दीप नहीं खरीदा।
None of my friends bought a china lamp.
--------------
पुत्रः - अम्ब निद्रा न आगच्छति।
= माँ नींद नहीं आ रही है ।
Son - I am not sleepy.
माता - किमर्थं पुत्र ?
= क्यों बेटा ?
Mother - Why son?
पुत्र - अद्य अहम् असत्यम् उक्तवान् ।
= आज मैंने झूठ बोला ।
Today I lied.
माता - कदा असत्यम् उक्तवान् ?
= कब झूठ बोला ?
When did you lie
- कम् असत्यम् उक्तवान् ?
= किसको झूठ बोला ?
Who lied?
- कुत्र असत्यम् उक्तवान् ?
= कहाँ झूठ बोला ?
Where did you lie
पुत्रः - विद्यालये शिक्षिकाम् असत्यम् उक्तवान् ।
= विद्यालय में शिक्षिका को झूठ बोला ।
Lied to the teacher in school.
- अहं गृहकार्यं न कृतवान् आसम्।
= मैंने होमवर्क नहीं किया था ।
I did not do homework.
- तथापि अहम् अवदम् " अहं गृहकार्यं कृतवान् "।
= फिर भी मैंने कहा " मैंने होमवर्क किया है "
Even then I said "I've done homework"
- सर्वे स्वं गृहकार्यं दर्शितवन्तः ।
= सबने अपना गृहकार्य दिखा दिया।
Everyone showed their homework.
- अहं न दर्शितवान्।
= मैंने नहीं दिखाया ।
I didn't show
- शिक्षिका मां ताड़ितवती।
= शिक्षिका ने मुझे मारा ।
The teacher hit me.
माता - वत्स ! असत्यं कदापि न वक्तव्यम्।
= बेटा ! झूठ कभी नहीं बोलना चाहिये।
son ! Never lie.
- वद , हे प्रभो ! अहं कदापि असत्यं न वदिष्यामि।
= बोलो , हे प्रभु ! मैं कभी भी झूठ नहीं बोलूँगा।
Say, Lord! I will never lie.
- सत्यं वदिष्यामि।
= सच बोलूँगा ।
Will tell the truth
- गच्छ शयनं कुरु , निद्रा आगमिष्यति।
= जाओ सो जाओ , नींद आ जाएगी।
Go to sleep, sleep will come.
----
माता -हे वत्स , अद्य मातृस्वस्रा सह उद्यानं गच्छ
= बेटा , आज मौसीजी के साथ बगीचे जाओ ।
पुत्रः - किमर्थम् अम्ब ?
= क्यों माँ ?
माता - अद्य मम शिरसि वेदना (पीड़ा ) भवति
= आज मेरे सिर में दुःख रहा है ।
पुत्रः - तर्हि अहम् अद्य उद्यानं न गमिष्यामि
= तो फिर आज मैं बगीचे नहीं जाऊँगा ।
माता - त्वं तु लघु बालकः असि ।
= तुम तो छोटे बच्चे हो ।
माता - मम कारणात् त्वं क्रीडां मा त्यज
= मेरे कारण से तुम खेलना मत छोड़ो ।
पुत्रः - अम्ब , मम क्रीड़ा मम उद्यानं सर्वं भवती एव
= माँ , मेरा खेल , मेरा उद्यान सब कुछ आप ही हैं ।
पुत्रः - अहं भवत्याः समीपे एव उपवेक्ष्यामि
= मैं आपके पास ही बैठूंगा ।
पुत्रः - मातृस्वसा अपि अत्रैव उपवेक्ष्यति
= मौसी जी भी यहीं पर बैठेंगी ।
-- अखिलेश आचार्य
संस्कृत वाक्य अभ्यास - 8 के लिए यहाँ 👇🏻 क्लिक करें
https://jagdishdabhisanskritm.blogspot.com/2020/11/8.html
0 टिप्पणियाँ
धन्यवाद:/thank-you
Emoji